Artikel von

De kategorische Imperativ

Wesermarsch Wat du nich wullt, dat man di deit, mok ok nich mitAnnern.                                   „Der kategorische Imperativ“, de ol Kant, de Philosof hett düsse Wör för de Generationen na em, mal verklort. He güng dor fun ut, dat de Minschen vernünftig mit eenanner umgaht.

Luther hett in sin Översetten inne Bibel dat schreven, also is düssen Schnack old, mennig old. Jümmers givt dat Lüe, de dat nich fö sik umsetten dot, se meent, dat se eer Hanneln nich dor na richten mön.

Dorbi is dat eenfach, man mutt dor bi sin Doon an denken. Dor ward so veel lagen op düsse Welt, hüttodags seggt man „Fake News“. Meister bi dat leegen is de US Präsident Trump. De meisten Lüe kriegt dat kole Gräsen, wenn he in sin Twitter Narichten sine Lögen inne Welt sett. Wenn he nich so verlagen weer, wör he sine Frünn troon, deit he aber nich, he hett keen Frünn. Veele Staatsmänner un Froon lett he dat marken, snackt eer na`t Muul un wunnert sik, wenn se em nich över`n Wech troot. Ik sülvst finn de Lög falsch, Trump denkt dor anners över. „Amerika toerst“ dat weer inne Präsidentenwohl sin Seggen. 
Sine Wähler, quer dört Land, glövten em dat. Vel sett he um…. jümmer op Reknung vun anne Lüe un anne Landen. Vergrellt wart  he , wenn denn dat op glieke Ort  torügg kummt.

Süht man no Afrika. Dor wur in fröhere Tieden vun de Karken ivrig den Globen an us Herrgott de Swatten predigt. Dat se dorbi ober ok sik sülvst nich vergeeten deen, hebbt de Belgier, Engelschmann un Franzmänner düchtig unner Bewies stellt. De Dütschen mokten dat ok, aver se verloren seers „Kolonien“ schon 1918. As de Kolonialherren se in Sülvsstännigkeit entlaten deen, keem dat Chaos. De intelligenten Swatten harrn dat mitkregen, dat utnützen vun annern, dat grote Geschäft weer. Seers ole Religion weer so, dat de Starke immer Recht har, de christliche hett man denn lever bi Siet laten. Allah in`n Islam aver seggt: mok de, de nich an mi glovt, dot.

Siet 2 Johr kamt se nu, över Marokko, Libyen, Türkei na Italien, Spanien. In Anfang weer man bi us övertügt dafun, dat düsse Anstorm bald vörbi weer. Us Bundeskanzlerin seggte in eer Verständnis vun Nächstenleev, dat se komen kunn. Aver as denn de kemen, de vör den Krieg un Syrien utneihten, dreihte de Stimmung. De brunen Kandidaten un de Klooksnackers vun de AfD meenten aver, dat se vör de dütschen Grenzen afwimmelt warrn schulln. Wenn düsse Gesellen sülvst so drangsaleert würrn, un utkniepen deen vör  dat bomben un scheeten. Ob se denn nich glücklich weern, wenn een Fremde eer Wohnung un Eeten geven deen?

Dat hett se jümmers geven, de Unklooken. In`n Straatenverkehr: Fohrs du op de Autobahn, lot se di nich överholn, fohrt nich bi Siet. Wöt se sülvst överholen un du mokst nich forts Platz, kummt de Stinkefinger, oder de Vagel wart di wiest.

Is eenfach, mag so manch een denken. Aver veeles is denn doch nich so eenfach. Wenn ik inne Bahn fohrn do, ohn to betalen, is dat min Meen Unrecht. Denn wenn all Lüe so denken, kunn de Bahn nich fohrn. Un all de Lüe, de swatt fohrn, don dat op Kosten vun de Annern. Nich ober, wenn een Hartz IV Fro/Mann, de so wenig Moneten hett, dat he na de Tofel geiht, um Brot oder Gemüse to kriegen. Se oder he mut dat bewiesen, dat he bedürftig is un bekümmt sin Schien.

Drömen deit de, de nu denkt, man schull düsse Lüe, de blots an sik denken, bestrafen för ehr Doon. Jedeen is vun sin Öllern ertrukken wurrn, de em dat bibrocht hem, dat man dat nich deit. Blots de Vörbiller inne Welt bringt dat fartig, dat de Heranwassende annere Bahnen inslaat. Veele slechte Bispille givt dat leider: Se keemen för Johren ut dat Gebiet twüschen Türkei un den Libanon, se weern Kurden, nüms wull se hebben. Na Dütschland keemen se as Asylanten. Dat keem klar, se trucken na Berlin un Bremen. Ehr Maneeren beholn se bi, dütsche Gesetze dat weer wat för`n Mors, se harrn sers egene Gerichtsbarkeit. Wurrn se wegen Bedreegen fastnohmen, Drogenhannel un Erpressung, weern de besten Rechtsverdreier to Stell. Sit en poor Johr kriggt man se bi de Büx, sers Mietimmobilien wurn ehr wegnomen, sers Wagen, ehre Konten sperrt. Hier stimmt dat: Se worrn fründlich opnahmen  un nu beschiet se us(de Anwahners in Berlin un Bremen) na Strich un Faden. In eere ole Heimat hebbt se dat mokt, bi us stimmt aver de kathegorische Imperativ.

Bi lütte Kinner is woll dat erste, dat der Öllern se vermahnt, wenn se denn bös sind mit eer Geschwister. Wenn Striet is: „Hans hett mi haut“ seggt Mudder to de lütte Dochter: „Hau em wedder“. De Dochter lehrt vör sick, dat se sick nich allens gefallen lött. Hans markt sick, dat sin haun op de Süster nich good is. Aver nich allens ward mit överleggen dan, meis jümmer ut de Lameng. Aver so verscheeden Minschen sünd, so verscheeden is eer Temperament. Hest du so`n Wrangelputt di gegenöver, de blots op Striet ut is, kanns du di am besten ut`n Stoff moken.

De Minschen hebbt nich jümmers Respekt vöreenanner. Dat föhrt faaken to Striet. Schlagfertig to sin, helpt…mitünner. Een grote Klapp to hem, man roor.

In`ol Testament schall stohn: Oog um Oog, Teen um Teen. Dat is ja nu so`n Saak för sik, seggt dat doch wat anners. Aver man mutt ok denken, dat son Spruch seggt wur, um een Schaden, de anricht wart, intogrenzen. Will seggen: haut een di anne Ohrn, mokst du dat ok, ji sünd quitt. Aver dat kann seker blots vör lütte Vergahn gelten. Dor dat richtige Maat to finnen, dat köt blots Minschen, de den kategorischen Imperativ, in`n Sinn hebbt.